Het heft in eigen handen nemen

Agressie tegen medewerkers, je ziet het overal en het is vaak in het nieuws. Van schelden tot spugen, van dreigen met geweld tot daadwerkelijke vuistslagen. Veel beroepsgroepen krijgen ermee te maken en het veiligheidsgevoel op de werkvloer blijft dalen. In België bereikte dit gevoel afgelopen week een dieptepunt. Op maandag werd een brandweerwagen bekogeld met straatstenen. Dat gebeurde slechts vier dagen nadat een brandweerman in België werd geslagen en hierbij zijn tand verloor.

Een Brusselse Brandweerman spreekt zich uit: “Er gaat geen dag voorbij zonder dat ik of één van mijn collega’s geconfronteerd worden met agressie. Steeds vaker komt er ook fysiek geweld bij kijken. Ik hoor ze ook wel hoor, de reacties. ‘Zo’n stoere brandweerman? En toch heeft ie schrik van een paar hangjongeren?’ Wel: ja. En ik niet alleen, veel collega’s ook. Ik ken er die het door dit soort incidenten niet meer zien zitten. Maar ik ken er ook die het heft in eigen handen nemen, en nu altijd een mes in hun broekzak stoppen zodat ze zich op z’n minst kunnen verweren.”

Ja, je leest het goed. Brandweermannen gaan het heft in eigen handen nemen en een mes meenemen tijdens diensturen, puur om zichzelf te beschermen. En geef ze eens ongelijk? Als jij je iedere dag onveilig voelt op je werk, dagelijks geconfronteerd wordt met agressie en er wordt niets gedaan om jou op dat gebied te beschermen? Waarom zou je dan niet het heft in eigen handen nemen?

Laten we vooropstellen dat dit geen probleem is dat alleen in België heerst. Ook in Duitsland, Engeland, Frankrijk en Nederland worden hulpverleners met de grond gelijk gemaakt door normale mensen. Laten we daarnaast stellen dat het een ontzettend slecht idee is om werknemers zelf te laten bepalen hoe zij omgaan met agressie en geweld op de werkvloer. Dat kan alleen maar negatieve gevolgen en problemen met zich meebrengen.

Het probleem een stapje eerder aanpakken lijkt een beter idee. Dat hoeft ook helemaal niet lastig te zijn. Bij andere problemen laten we onze medewerkers toch ook niet alles zelf oplossen? Als de steiger van een glazenwasser niet meer goed is, moet hij dan zelf een nieuwe steiger regelen? Als een machine op hol slaat in de productiehal, moet de operator deze dan zelf vervangen? Of als een laborant een gevaarlijke stof inademt op de werkvloer, is dat dan een gevalletje eigen schuld, dikke bult? Nee. Jij als werkgever moet voor een veilige steiger zorgen, je moet ervoor zorgen dat die machine zo snel mogelijk gemaakt wordt en jij bent verantwoordelijk voor een werkplek zonder giftige stoffen. En zo is het ook bij de brandweermannen. Als werkgever ben je nu eenmaal verantwoordelijk voor de veiligheid van jouw werknemers, zeker wanneer deze veiligheid in het gering is.

Met “een stapje eerder aanpakken” bedoelen we de situatie net vóór het incident. De situatie voelt vreemd aan en de sfeer is bedrieglijk. Geef de brandweerman een persoonlijk, onzichtbaar alarmsysteem waarmee hij in dit soort situaties een alarmcentrale onopvallend kan mee laten kijken of luisteren. Mocht de situatie dan escaleren, dan zijn de hulpdiensten ontzettend snel ingeschakeld en onderweg. De hulpdiensten springen te hulp en lossen de situatie op en de brandweerman kan zo snel mogelijk weer aan het werk.

Dus, laten we samen voorkomen dat werknemers, aan de ene kant totaal onnodig en aan de andere kant zo ontzettend begrijpelijk, het heft in eigen handen gaan nemen. Laten we als werkgevers ervoor zorgen dat de Belgische brandweerman gewoon veilig en goed zijn belangrijke taak kan uitvoeren, net zoals de glazenwasser, de operator en de laborant.